Ceremonie en onthulling informatiebord met een lach en een traan: ‘Lest we forget’

De onthulling van een informatiebord als eerbetoon aan de Canadese bemanning van een op 3 april 1943 rond 23.00 uur aan De Lijnbraak in Vierlingsbeek neergestorte Handley Page Halifax II van het 405 Squadron, mocht zich afgelopen zaterdag in een brede nationale en internationale belangstelling verheugen. 

Het was een ceremonie met een lach en een traan. Zeker voor de familieleden van de zevenkoppige Canadese bemanning van de Handley Page Halifax II die op 3 april 1943 aan De Lijnbraak in Vierlingsbeek crashte, was het een bijeenkomst om nooit te vergeten. Ze hadden nooit gedacht dat ze de crashplek van hun bloedverwanten ooit zouden bezoeken. 

Van de zeven bemanningsleden kwamen er vijf (piloot William James McAlpine, Howard McQueen, Floyd Edward Luxford, John Day White en Joseph Walter Halikowski) op 3 april 1943 rond 23.00 uur bij De Lijnbraak (achter het huidige Vivara aan de Overloonseweg) in Vierlingsbeek om het leven bij de crash. De twee boordschutters, William Laurence Murphy en Ernest Bradley, wisten uit het brandende toestel te springen en hun leven te redden, maar werden vervolgens door de Duitsers gevangengenomen.

Ook Hugh Adsett, de ambassadeur van Canada in Nederland, was in Vierlingsbeek van de partij. Adsett was een van door de werkgroep vliegtuigcrashes en noodlandingen WO2 in de gemeente Boxmeer/ De Lijnbraak uitgenodigde gasten. Hij ging onder toeziend oog van zo’n tweehonderd belangstellenden in zijn speech in een van de tot ceremoniezaal omgebouwde hallen van Vivara Pro onder meer in op de speciale relatie die zijn land, waar toenmalige prinses Juliana en haar kinderen vanwege de capitulatie van Nederland voor Nazi-Duitsland tijdens WOII verbleven, heeft met Nederland.

Ambassadeur Hugh Adsett legde ook een krans. Foto: Bas Delhij

Adsett bedankte tevens alle vrijwilligers van de werkgroep voor al het tomeloze en minutieuze speurwerk dat ze hebben verricht én de organisatie van het eerbetoon dat ze met de onthulling van het informatiebord (waarop onder meer getuigenverslagen, technische verslagen over de toedracht, foto’s en tekeningen te zien zijn).  “Het is voor mij een grote eer om hierbij te mogen zijn, in het bijzijn van een aantal familieleden van de bemanning van toen. Jongens die het hoogste offer brachten voor onze vrijheid. Laten we dat nooit vergeten, lest we forget.”

Woorden van gelijke strekking kozen ook burgemeester Marieke Moorman en gedeputeerde Marc Oudenhoven, die net als de ambassadeur ingingen op het belang van vrede en veiligheid nu en in de toekomst, vooral voor onze kinderen, kleinkinderen en verdere generaties. Maar ook de ooggetuigenverslagen van Piet Kaanen en Pierre Timmermans, die zich ruim tachtig jaar later de crash van het geallieerde vliegtuig nog altijd tot in detail kunnen herinneren, de speech van Mike McDonnel, een neef van de piloot McAlpine, gedichten, muziek van de bigband The Thompson Bridge Band uit Grave, kransleggingen, het spelen van The Last Post en de volksliederen van Nederland als Canada en als klapstuk de fly-by van piloot Robert van Diemen uit Boxmeer in een Harvard, maakten diepe indruk.

Kransen, vlaggen en een jeep bij het informatiebord aan De Lijnbraak. Foto; Tonnie Ebben. 

Na afloop van de ceremonie werd, na een korte wandeling onder muzikale begeleiding van twee doedelzakspelers, het informatiebord onthuld nabij de crashplek, bij de boerderijautomaat van Timmermans aan de Overloonseweg in Vierlingsbeek. Zowel bij Vivara als bij de crashplek was tevens een aantal militaire voertuigen uit de Tweede Wereldoorlog te bewonderen. Na de onthulling werden op de crashplek zelf tulpen ‘gestrooid’ ter nagedachtenis aan de bemanning, die zeven Canadese jongemannen die, net als alle andere bevrijders van toen, zo hard voor onze huidige vrijheid hebben gevochten.

Later deze week een tv-verslag van de bijzondere herdenking op deze website. 

Tulpen bij de crashplek achter Vivara. Foto: Vincent Gerrits.